Çalışan gelirinin önemli kalemlerinden biri olan asgari geçim indiriminin (AGİ) ne olduğunu, kim tarafından karşılandığını ve çalışana nasıl yansıdığını biliyor musunuz?

AGİ nedir?

Açılımı asgari geçim indirimi olan AGİ, çalışanların kendisi haricinde bakmakla yükümlü olduğu aile bireyleri için verilen bir ücrettir. 16 yaşından itibaren sigortalı olarak çalışanlar için, asgari geçimlerini sağlayacak bir miktar para hesaplanır ve bu toplam gelirlerinden çıkarılarak vergiden muaf bırakılır. İşte bu AGİ’dir.

Çalışanlar, medeni durumlarına ve sahip oldukları çocuk sayısına göre, farklı miktarlarda AGİ alabilir.

AGİ, her ay ödenir.

Kimler AGİ alır?

Maaşı vergilendirilen tüm çalışanlar (Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesindeki ücreti alan herkes), asgari geçim indiriminden faydalanabilir. Bekar olan ya da eşi çalışan çocuksuz çalışanlar, AGİ’yi maaşlarının içerisinde alırken, eşi çalışmayanlar için ise AGİ ayrı olarak ödenir.

MikroX Blog‘daki “Gelir Vergisi hakkında bilmeniz gerekenler” başlıklı yazıyı da okumak ister misiniz?

AGİ miktarının doğru biçimde hesaplanabilmesi için, çalışanın Aile Durum Bildirim Formu’nu doğru olarak doldurması gerekir. Bu form, onun özlük dosyasında yer alır. Formdaki tüm bilgiler, çalışanın sorumluluğu altındadır. Yani, çalışanın verdiği bu bilgiler, doğru kabul edilir. Eğer bilgilerde bir yanlış beyan söz konusuysa, sorumluluk çalışana ait olur. Bir de, çalışanın ailevi durumunda bir değişiklik olursa, formun çalışan tarafından işverenere başvurularak güncellenmesi gerekir.

AGİ kim tarafından karşılanır?

AGİ’yi işverenler vermez. Bütün AGİ ödenekleri, devlet tarafından yapılır. Fakat işverenin vergisinden de düşülür.

AGİ, çalışanların yasal hakkıdır. Bu yüzden, ödenmemesi resmi bir suç niteliği taşır. AGİ’si ödenmeyen çalışanlar, bu durumu yasal mercilere şikayet etmelidir. Asgari geçim indirimi ödenmeyen bir çalışanın, iş sözleşmesini feshetme hakkı bulunur. Ayrıca, asgari ücretin artmasıyla birlikte yıllık AGİ’ler de artar.

AGİ ne kadardır?

AGİ tutarı, çalışanın evli ya da bekar oluşuna ve sahip olduğu çocuk sayısına göre değişir. 2020’de belirlenen rakamlara göre en düşük AGİ 220,73 TL; en yüksek AGİ ise 375,23 TL’dir.

2020 itibarıyla çalışanların AGİ ödemeleri

1 Ocak 2020 tarihinden itibaren uygulanan asgari geçim indirimi şöyledir:

AGİ nasıl hesaplanır?

Asgari geçim indirimi hesaplama yıla ve çalışana göre değişmektedir.

• AGİ için, asgari ücret üzerinden yıllık brüt tutarına, yıllık olarak;
• İşçinin kendisi için %50,
• Çalışmayan eşi için %10,
• Bakmakla yükümlü olduğu 2 çocuğun her biri için %7,5,
• çocuk için %10’u,
• ve sonraki her çocuk için %5’i esas alınır.
• Bu oranların toplamı %85’i geçemez.

Mesela, eşi çalışmayan ve 3 çocuğu olan bir işçinin asgari geçim indirimi oranı %50 + %10 + %7,5 + %7,5 + %10 = %85 olacaktır. Yıllık asgari ücret toplamı bu oran ile çarpılır ve sonuç 12’ye bölünerek aylık AGİ hesaplanır.

Burada bahsi geçen çocukların, 18 yaşını doldurmamış ya da eğitimini sürdüren 25 yaşını doldurmamış çocuklar olduğunu özellikle vurgulayalım.